Wellicht de voornaamste groep stoffen dat voor gezondheidsproblemen en luchtverontreiniging zorgt is het zogenaamde fijn stof – een mengsel bestaande uit een groot aantal (chemische) deeltjes voortkomend uit antropogene en natuurlijke bronnen. Dit mengsel wordt vaak aangeduid met PMxx en staat voor ‘Particular Matter’. Het cijfer in de afkorting geeft de grootte van het stofdeeltje weer in micrometer (μ m), hieruit is echter niet op te maken wat de chemische samenstelling is van het fijn stof.
Een rapport van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu stelt vast dat er geen veilige niveaus kunnen worden aangetoond waarbij geen schadelijke gezondheidseffecten van fijn stof optreden. Met andere woorden, ook beneden de huidige grenswaarden voor fijn stof concentraties zullen gezondheidseffecten kunnen optreden.
Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging wordt voornamelijk gekoppeld aan levensduurverkorting ofwel vroegtijdige sterfte. De effecten zijn echter veel omvangrijker. Veelvoorkomende onomkeerbare gezondheidseffecten zijn verminderde longfuncties, verslechtering van luchtwegklachten, en aandoeningen m.b.t. het hart- en vaatstelsel. Dit leidt vervolgens tot een hoger verzuim van de werknemer.
Studies omtrent fijn stofdeeltjes verdelen luchtverontreiniging onder in drie groepen; deeltjes fijn stof kleiner dan 0,1 micrometer in diameter, stofdeeltjes tussen 0,1 en 2,5 micrometer, en stofdeeltjes tussen de 2,5 en 10 micrometer. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beschouwt de eerste twee categorieën als meest schadelijkst. Desondanks is er in diverse studies aangetoond dat stofdeeltjes groter dan 2,5 μ m wel degelijk een destructief effect heeft op de gezondheid. Ongeacht de grootte van het fijn stof, hebben kleinere deeltjes het meest negatieve effect. Omdat deze mogelijkerwijs in de bloedbaan terecht kunnen komen en daarmee het hart- en vaatstelsel direct blootstellen.